Oprichting Kenniscentrum Verzilting

Aanleiding:

Verzilting van landbouwgrond is een toenemend probleem in de noordelijke kleischil in Friesland en Groningen, de Wieringermeerpolder in Noord-Holland en de Zeeuwse delta. Ook in verschillende veenweidegebieden is verzilting aan de orde. Alhoewel zeespiegelstijging als primaire oorzaak wordt gezien, zijn de belangrijkste oorzaken van verzilting een veranderend klimaat, bodemdaling en waterbeheer.

Partners:

Van Hall Larenstein, WUR, RUG, Academie van Franeker, Deltares en The Potato Valley

Doel project:

Het projectplan heeft tot doel om tot de oprichting van de Stichting ‘Kenniscluster voor Verziltingsvraagstukken in Delta’s’ (KVD) te komen. Gezien de brede interesse van regionale en landelijke partijen lijkt de vorming van een kleinschalige organisatie, ingebed in het netwerk van partijen die actief zijn langs de Nederlandse kust, op brede steun te kunnen rekenen. Daarmee is krachtenbundeling haalbaar en kan het initiatief niet alleen in eigen land, maar ook internationaal, betekenis krijgen.

Doel van het Kenniscluster:

Kennis ontwikkelen en verspreiden, waardoor het initiatief ook als (kennis)instituut kan worden aangemerkt.

Taken Kenniscluster:

Initiëring en afstemming van onderzoeksprojecten, wetenschappelijke borging van de opgedane kennis, inbrengen van verziltingkennis en ‘best practices’ in de curricula van opleidingen in het onderwijs, advisering van overheden en voorlichting van de landbouwsector. Een nog op te stellen Nationale Kennisagenda zal leidend zijn in de activiteiten van het Instituut.

Omdat verzilting langs de hele Wadden- en Noordzeekust optreedt wordt een nationaal Instituut voorgesteld dat zich primair bezighoudt met mitigatie van de effecten van zout in de bodems waarop voedselproductie plaatsvindt. Een nationaal Kenniscluster voor Verziltingsvraagstukken in Delta’s kan uitgroeien tot een mondiaal vooraanstaand instituut voor vergelijkbare regio’s in de wereld: intensief gebruikte deltagebieden met een kleibodem. Dat hier behoefte aan is, is één van de belangrijkste conclusies van het Salfar symposium van 2019 in Leeuwarden.

Het Kenniscluster wordt een (klein) instituut waarin pre-competitief onderzoek wordt gebundeld en afgestemd binnen een netwerk van kennisinstituten en bedrijven. Naast een Programmaraad (waarin de gebruikers zijn vertegenwoordigd), wordt een Wetenschappelijke Adviesraad voorgesteld om de kwaliteit, oorspronkelijkheid en het vernieuwingspotentieel van activiteiten van het Kenniscluster te verzekeren.

De Kennisagenda en het onderzoek geïnitieerd door het Kenniscluster moet belangrijke informatie over verzilting gaan opleveren voor gebruikers op lokaal, nationaal en internationaal niveau. Het kan leiden tot algemeen en ongevraagd advies aan belanghebbende partijen. Door clustering van de kennis op het gebied van degeneratie van landbouwgrond en de mitigatie van de effecten daarvan kan de leidende rol van Nederland op het gebied van innovatieve, veerkrachtige landbouwmethoden en ‘food systems’ verder versterkt worden. Voor het Global Center on Adaptation zou het Instituut een uiterst waardevolle partner kunnen zijn.